Op zoek naar academisch erfgoed: De Universiteit Maastricht viert haar 40-jarig bestaan.
9 Januari 2016 is voor de ‘jonge’ Universiteit Maastricht een bijzonder moment: zij komt dan op middelbare leeftijd en torst inmiddels het gewicht van 40 jaar geschiedenis met zich mee. Voor de Kunst- en Erfgoedcommissie (KEC) was/is dit lustrum aanleiding om op zoek te gaan naar de talloze sporen die de universiteit op het gebied van erfgoed, zowel materieel als immaterieel, heeft nagelaten. Zo is er een ‘oral history’ project om sleutelfiguren van het eerste uur, niet alleen bouwdecanen maar ook andere medewerkers, naar hun verhalen, herinneringen en persoonlijke visies op de universiteit te vragen om aan de hand daarvan korte biografische schetsen te schrijven. Bedoeling is om 2016 af te sluiten met een publicatie van deze portretten.
En zo is er verder een zoektocht naar oude films en foto’s. Er is helaas veel verdwenen, maar er komt ook veel boven water - kennelijk neemt de belangstelling voor het verleden na 40 jaar toe. Het opsporen van dit erfgoed is natuurlijk ook eenvoudigweg een kwestie van nu of nooit. De KEC is bezig met het maken van een documentaire: enkele medewerkers blikken terug op het begin van hun faculteit, waarbij historisch beeldmateriaal wordt gebruikt.
Een van de allermooiste vondsten is de film die Dirk Jan Braggaar van de opening van de Rijksuniversiteit Limburg heeft gemaakt in de Sint Servaaskerk. Deze film was in de loop van de tijd kwijt geraakt, maar is in een of andere schoenendoos (!) alsnog gevonden. De schoongemaakte en gedigitaliseerde film komt vanaf 11 januari 2016 – de universiteit viert dan haar dies natalis - op de vernieuwde website van de KEC te staan (vanaf 11 januari: www.kec-um.nl). Het is uniek om mensen als Sjeng Tans en Harmen Tiddens, twee belangrijke ‘founding fathers’, te zien, te zien bewegen en te horen! Maar ook de wijze waarop de toenmalige minister van onderwijs en wetenschappen, Jos van Kemenade sprak, is nog steeds heel bijzonder om op een film ‘mee te maken’.
Daarnaast zijn meer dan 200 foto’s, die de toen jonge Maastrichtse fotograaf Jos Nelissen heeft gemaakt van deze plechtigheid na 40 jaar alsnog aangekocht; de universiteit had in 1976 slechts een kleine selectie aangeschaft. Nelissen is de fotograaf van de iconische foto van koningin Juliana die onder het toeziend oog van Sjeng Tans de oprichtingsoorkonde ondertekent. Hij maakte een fotoreportage van de hele dag, dus ook van het feest ‘van en voor het volk’ erna. De foto’s komen op de website van de Kunst- en Erfgoedcommissie te staan en zijn op een goede resolutie goed en door iedereen te downloaden. Vanaf 11 januari 2016 is bovendien in de Minderbroedersberg de expositie te zien: ‘9 Januari 1976: Dies Natalis van de Universiteit Maastricht. Een terugblik aan de hand van een fotoreportage van Jos Nelissen’.