In de tentoonstelling Darwin & Maastricht toont gastconservator Ludo Hellemans de relatie tussen Darwin, Maastricht en Maastricht University. Vanaf 14 mei tot en met 20 november 2009 is de nieuwe tentoonstelling van de universitaire Beeldende kunst en erfgoedcommissie (KEC) te bezichtigen in het Bestuursgebouw van de Universiteit Maastricht.
Wat heeft Maastricht te maken met Darwin en de evolutietheorie? Meer dan men zou denken!
Bosquet
Neem bijvoorbeeld de negentiende-eeuwse Maastrichtse apotheker Joseph de Bosquet, een verdienstelijke amateur-paleontoloog. Deze wisselde regelmatig gegevens over fossielen uit met Charles Darwin. Een van de vondsten van De Bosquet werd door Darwin aangehaald in zijn boek over de evolutietheorie (On the Origin of Species) uit 1859. Helaas moest De Bosquet naderhand inzien dat hij geblunderd had: wat hij voor een oud fossiel had aangezien (van een zeepok), bleek achteraf van recente datum te zijn.
Erich Wasmann
Een andere link tussen Zuid-Limburg en Darwin werd gelegd door de katholieke jezuïetenpater, Erich Wasmann, die geboren werd in 1859, het jaar waarin de evolutietheorie werd gepubliceerd. Wasmann was een bioloog, hij was gespecialiseerd in mieren.
De evolutietheorie werd door hem positief ontvangen; het kwam hem uitstekend van pas bij zijn biologisch onderzoek. Maar hij kon niet accepteren dat de evolutietheorie ook op de mens werd toegepast;
Homo sapiens, of beter gezegd, dat wat er menselijk is aan onze soort, kon alleen door God zijn geschapen.
Eugène Dubois
Geboren in Eijsden en de Pithecanthropus erectus of Javamens, die hij in 1893 ontdekte, is de grondlegger van de paleoantropologie. Zijn vondst bracht echter ook de populaire verbeelding op hol. King Kong en Tarzan de aapmens verdanken hun bestaan aan Dubois' vondst.
Ook vandaag is er een hechte band tussen Maastricht en Darwins evolutietheorie. In het onderzoek en onderwijs van Maastricht University speelt evolutie namelijk vaak een belangrijke rol.
Tal van richtingen in het medische onderzoek steunen op evolutionaire uitgangspunten. Maar ook in bijvoorbeeld de wereld van de economie levert evolutie bruikbare inzichten op om economische processen te beschrijven. En vergelijkbare kruisbevruchting vindt ook plaats binnen de cultuurwetenschappen.
Culturele verschijnselen zoals kunst - muziek, dans, literatuur, schilderkunst - en schoonheid - esthetiek – lenen zich uitstekend voor een gemengde biologische én cultuurwetenschappelijke benadering.
Een speciaal voor deze tentoonstelling gemaakte videofilm geeft een impressie van de actuele betekenis van Darwin voor de Maastricht University.